Wspaniała historia, widoki zapierające dech w piersiach, przyjaźni mieszkańcy, jedna z najlepszych herbat świata, to wszystko składa się na obraz Sri Lanki (do 1972 roku obowiązywała nazwa Cejlon). Odnajdziemy tu wpływy wielu kultur, które na Sri Lance były lub są w dzisiejszych czasach. Tę różnorodność odnajdziemy w zabytkach świeckich, militarnych i religijnych. Znajdziemy ją także w kuchni Sri Lanki. 

Od 1 października 2024 roku, turyści z Polski nie będą już potrzebowali wiz na podróż do Sri Lanki. Zapewne ta decyzja ułatwi wybór miejsca na spędzenie wakacji. Tym bardziej że w zeszłym roku Sri Lankę odwiedziło prawie 18 tysięcy Polaków, a już w pierwszych sześciu miesiącach roku bieżącego ponad 26 tysięcy. Ta wyspa niedaleko południowego krańca Indii przyciąga polskich turystów coraz bardziej. Warto więc dowiedzieć się kilku faktów na temat kraju i kuchni lankijskiej. 

Trochę historii

Ślady pierwszych mieszkańców datują się na VI wiek przed naszą erą. Od 200 roku p.n.e. do 1200 w n.e. istniało tu państwo syngaleskie. Następnie przybyli na wyspę Tamilowie, w XVI wieku Portugalczycy, w XVII Holendrzy, aż na koniec wieku XVIII wyspę przejęli Brytyjczycy. Ówczesny Cejlon uzyskał niepodległość w 1948 roku. 

Jak widzimy dzieje Sri Lanki są długie, obfitujące w historyczne wydarzenia, które niosą za sobą zmiany nie tylko w kraju i kulturze, ale też w kulinariach. 

Charakterystyka kuchni lankijskiej

Współczesna kuchnia Sri Lanki to wypadkowa różnych kultur, różnych smaków, zwyczajów i tradycji kulinarnej. To aromaty i smaki kuchni indyjskiej, arabskiej, malajskiej, portugalskiej, holenderskiej i brytyjskiej. Kuchnia Sri Lanki wyróżnia się kilkoma cechami:

• jest bardzo ostra;
• daniem narodowym jest ryż z curry (na wyspie uprawia się 15 odmian ryżu i podaje się go praktycznie do każdej potrawy);
• sos sambola (sos na bazie mleczka kokosowego lub wiórków kokosowych, chili, liści curry, limonki, bakłażana i przypraw);
• często podaje się sosy typu chutney (to dodatek do mięs, warzyw, sporządzany z warzyw, owoców, musztardy, octu, czosnku, cebuli ma niezliczoną ilość wersji, od bardzo łagodnej do bardzo pikantnej);
• desery, które przygotowuje się z takich składników jak mleko, ryż, jogurt, masło, rodzynki, orzechy.

Dania warte spróbowania

Oczywiście trzeba spróbować curry z ryżem. Nie podpowiemy jednak konkretnego rodzaju, ponieważ inwencja kucharzy w dobieraniu składników jest nieograniczona. Wynika to z tego, w jakim regionie Sri Lanki będziemy jedli to danie. Jaka będzie pora roku (w lankijskim curry, przede wszystkim bazuje się na składnikach sezonowych) oraz osobiste preferencje, smaki kucharza. Mieszkańcy Sri Lanki robią curry mięsne, rybne lub wegetariańskie. Pamiętajmy, że Sri Lanka to kraj buddyjski i podstawą regionalnych dań są warzywa, a nie mięso. Częstym dodatkiem jest kokos (mleczko lub wiórki). Zamawiając curry warzywne czy mięsne, pamiętajmy, aby upewnić się, którą wersję zamawiamy. Kirata to łagodniejsza wersja dania z dodatkiem kokosa i mleczka kokosowego. Mirsata - to odmiana na bazie ostrego chili i danie na talerzu potrafi dać ognia. 

Hoppers to popularne naleśniki przyrządzanie ze sfermentowanej mąki i mleczka kokosowego. Smażone w małych patelniach o wysokich brzegach, dzięki czemu po usmażeniu powstaje naleśnikowa miseczka, którą się wypełnia różnymi farszami, curry, warzywami, jajkami. 

Achcharu to warzywne pikle, sporządzone z marchwi, ogórków, papai, papryki i innych warzyw. Pokrojone są najczęściej w kostkę, w smaku mogą być pikantne, kwaśne i ostre dzięki odpowiednim składnikom w zalewie. Podawane jako dodatek do potraw, marynata ma własności konserwujące, dlatego achcharu może być przechowywane kilka miesięcy. Kolorowe, warzywne kostki w zalewie umieszczone w szklanym słoiku wyglądają efektownie, dlatego często ofiarowane są jako prezenty. 

Kottu to lankijski street food, trochę przypominający smażony ryż, gdzie zamiast ryżu smaży się chlebek roti z dodatkami warzyw, mięsa, sosu curry. W niektórych rejonach Sri Lanki dodawane jest także kurze jajko, aby scalić pozostałe składniki.

Coś do picia

Sri Lanka nie jest wielkim krajem, liczy ponad 20 milionów ludności. Jednak pod względem produkcji herbaty jest na czwartym miejscu na świecie. Herbata cejlońska zaliczana jest do najlepszych w świecie. W samej Sri Lance pija się zdecydowanie więcej herbaty niż kawy. Jednak ten liściasty napar nie jest narodowym napojem Sri Lanki. Za ten główny napój wyspy uważa się arak, czyli wódkę z kwiatów palmy kokosowej. 

Sri Lanka to kraj ciekawy, pełen miejsc do zobaczenia i odkrycia ciekawych smaków.