Kuchnia Półwyspu Iberyjskiego

Najbardziej na zachód położona część Europy to Półwysep Iberyjski. Na półwyspie leżą 3 państwa: Hiszpania, Portugalia i Andora. Częścią półwyspu jest także Gibraltar, będący terytorium zależnym Wielkiej Brytanii. Ludy, które zamieszkiwały przez wieki Półwysep Iberyjski, odcisnęły swój ślad w kuchni i kulturze. Dlatego w kuchniach państw leżących w tym regionie znajdziemy wpływy kuchni starożytnego Rzymu, kuchni arabskiej i żydowskiej. 

Kuchnia hiszpańska

Hiszpania to największy kraj regionu. Z tego powodu, kuchnia hiszpańska jest bardzo zróżnicowana. Inaczej jada się na północy, inaczej na południu. Regionalna różnorodność kuchni hiszpańskiej jest tak wielka, że słynne gazpacho jest zupełnie inne w Andaluzji niż w Kastylii (najlepiej znamy gazpacho w wersji andaluz). Kuchnia hiszpańska ma wiele odcieni i smaków uzależnionych od warunków geograficznych. W rejonach południowych dominuje kuchnia śródziemnomorska (owoce morza, ryby, oliwa, warzywa), na północy gdzie klimat jest chłodniejszy, częściej spotkamy smalec i potrawy pieczone. Jeszcze inaczej się jada nad Atlantykiem, inaczej na wschodzie Hiszpanii w Pirenejach czy w centrum kraju. Należy też pamiętać o wpływach na kuchnię hiszpańską, jaką miały odkrycia geograficzne. Do czasu odkrycia obu Ameryk, nie znano w Europie pomidorów, ziemniaków, kukurydzy czy papryki. 

Czy zatem w tej różnorodności można mówić o wspólnej, jednej kuchni hiszpańskiej? Oczywiście! Tortilla española to danie dostępne i popularne w całej Hiszpanii. To potrawa  złożona z ziemniaków, cebuli, czosnku i jaj. Z punktu widzenia Polaka to jajecznica z ziemniakami, tylko smażona z dwóch stron. W całej Hiszpanii bez trudu dostaniemy także szynkę jamón serrano, tapas, churros, paellię to specjały ogólnokrajowe. Chcąc poznać kuchnię regionów Hiszpanii, zaglądajmy do barów i restauracji będących z dala od utartych szlaków turystycznych. Tam trafimy na prawdziwe: bacalao à la navarra, crema catalana czy quesada aragonesa.  

Kuchnia portugalska

Portugalczycy cenią ryby i owoce morza. Ich kuchnia w swoim charakterze jest kuchnią typu śródziemnomorskiego, choć z większą ilością mięsa. Słynny solony dorsz (bacalhau), podawany na różne sposoby (w pasztecikach, sałatkach, smażony w cieście), sardynki (pieczone lub grillowane), małże. Popularne są dania jednogarnkowe, różnego rodzaje gulsze. Mięso wieprzowe z małżami (carne de porco à alentejana), cataplana de peixes e mariscos, czyli gulasz z ryb i owoców morza z warzywami, cozido à portuguesa to potrawa, która zazwyczaj nigdy nie smakuje tak samo. Jej specyfika polega na tym, że składniki użyte do niej to swoisty “przegląd lodówki” z całego tygodnia. W garnku znajdujemy boczek, podroby, wołowinę, skrzydełka, portugalską kiełbasę (chouriço), kapustę, marchew, ziemniaki, fasolę.

Inne dania popularne w Portugalii to:

• alheira de mirandela - kiełbasa z innego mięsa niż wieprzowe (mięso drobiowe, cielęce, królicze), z dodatkiem chleba, czosnku, papryki

 

• caldo verde - zupa na bazie jarmużu, ziemniaków i paprykowanej kiełbasy
• leitão assado à bairrada - pieczony prosiak, podawany z domowymi frytkami

 

Typowo portugalskim fast foodem jest franceshina. Kanapka ta składa się z kilku rodzajów mięsa, szynki, kiełbasy. Całość obficie polana jest sosem pomidorowo piwnym i posypana żółtym serem. Do tej kalorycznej bomby podaje się oczywiście frytki.

W opisie kuchni portugalskiej nie można zapomnieć o deserach. Pastéis de nata to bardzo popularne ciasteczka z ciasta francuskiego lub filo z nadzieniem budyniowym. Swoje desery Portugalczycy robią przede wszystkim na bazie jaj i cukru z dodatkiem cynamonu, truskawek, cytrusów, ananasów. 

Wino to bez wątpienia istotny element kuchni portugalskiej. Najpopularniejsze wina to wzmacniane porto i madera. Te rodzaje wina mają różne odmiany, w zależności od czasu leżakowania, mocy, rodzaju beczek. W ostatnich latach uznanie zyskuje wino vinho verde (zielone wino). To młode, świeże, lekko musujące wino swoją nazwę zawdzięcza nie kolorowi, ale charakterowi. Zielone, czyli niedojrzałe…

Kuchnia Andory

W tym mikro państwie dominuje kuchnia, która jest połączeniem kuchni francuskiej i katalońskiej. Mieszkańcy Andory spożywają dużo mięsa, warzyw, grzybów. Przysmakiem są ślimaki z rusztu (caragols a la llauna). Pomimo tego, że Andora należy do najmniejszych państw świata, stara się promować kraj, obyczaje i swoją kuchnię. We wrześniu, w trzeci weekend organizowany jest festiwal kulinarny Muestra Gastronómica de Andorra, gdzie prezentowane są specjały kuchni tego kraju.

Półwysep Iberyjski jest fascynującym miejscem na kulinarnej mapie Europy. Znajdziemy tam mnóstwo ciekawych połączeń kulinarnych, zestawów przypraw czy sposobów przyrządzania dań. To rejon naszego kontynentu gdzie warto spróbować jedzenia osobiście.