Lato się skończyło, dni stają się coraz krótsze, szybciej zapada zmrok. Częściej pada deszcz, temperatura nocą spada poniżej 10 stopni Celsjusza. Jesienne miesiące przyniosą słoty, wiatry, pogorszenie nastroju, jesienną depresję. Pytanie, jak temu zaradzić stawiamy sobie co roku. Zawsze wtedy słyszymy o tym, aby nie zaprzestawać aktywności fizycznej, stosujmy suplementy diety i odpowiednio się odżywiajmy. 

Jesienią bogactwo warzyw i owoców

Dobrze skomponowana dieta, powinna zaspakajać potrzeby organizmu. Jesień to okres przesilenia, po letnich upałach, długiego czasu aktywności, przychodzi czas wyciszenia. Nie tylko ludzie, ale cała przyroda przygotowuje się do trudniejszych miesięcy jesienno-zimowych. Być może ktoś powie, o co tu chodzi? Przecież jesienie i zimy są zupełnie inne niż 30-40 lat temu. W niektórych regionach Polski, śniegu jak na lekarstwo. I to wszystko prawda, jednak całe pokolenia Polaków żyły w rytmie zmiany pór roku, a przez ten czas, chcemy czy nie chcemy, pewne reakcje na zmiany pór roku wykształciły się i nie znikną w czasie jednego pokolenia. 

Pory roku to sezonowość wielu produktów. W jesiennym menu zawsze można znaleźć: 

• ziemniaki, marchew, kapustę, kalafior;
• grzyby, czosnek, cebulę;
• buraki, pasternak;
• dynię, żurawinę;
• jabłka, śliwki, gruszki
• głóg, dziką różę. 

Potrawy przygotowywane na jesienny stół powinny być sycące i rozgrzewające. Dobrze jest, także gdy dania zachowują równowagę pomiędzy smakiem słodkim, kwaśnym i słonym. Pamiętajmy, że dania jesienne powinny być raczej pikantne, aby niosły efekt rozgrzania w chłodniejsze dni. 

Popularne dania na jesień w Polsce

Trzeba podkreślić, że mówimy o daniach polskich. To oczywiste, ponieważ jesień w innych strefach klimatycznych może być zdecydowanie inna. 

Oto krótki przegląd dań, które pojawiają się w polskich kuchniach jesienią:

• Kapuśniak - zupa znana w całej Polsce, przyrządzana na wywarze z warzyw i mięsa. Przepisy nie precyzują, jakie ma być mięso. Jedni wolą wołowinę inni wieprzowinę, a są także tacy, którzy z kapuśniakiem łączą kiełbasę lub wędzone kości i boczek. Kapuśniak to zupa syta, umiarkowanie kwaśna. Często dodaje się ziemniaki i grzyby. Czasami kucharze dodają także liść laurowy, ziele angielskie, pieprz, a nawet przecier pomidorowy. 
• Kwaśnica. To także zupa z kiszonej kapusty, pochodząca z Podhala. Klasyczna kwaśnica jest zupą przyrządzaną na baraninie. Oprócz mięsa, kiszonej kapusty, ziemniaków i ewentualnie grzybów w kwaśnicy nie powinno być nic innego. Kwaśnica jest zupą klarowną i zdecydowanie kwaśniejszą od kapuśniaku.
• Kartacze. To duże, podłużne pyzy z mięsnym nadzieniem, choć nie zawsze. Czasami nazywane są cepelinami, podobno ze względu na podobieństwo kształtu ze sterowcami. Podawane ze skwarkami lub drobno posiekaną, podsmażoną cebulką.
• Parzybroda. Kolejna zupa z kapusty, ale świeżej. Przyrządzana na rosole warzywno-mięsnym. Oprócz włoszczyzny i kapusty dodajemy też ugotowany, wędzony boczek. Sycąca i konkretna zupa, która laduje na talerzu. 
• Kluski śląskie. Danie z gotowanych ziemniaków. Bardzo często dodatek do sosów mięsnych, pieczeni, gulaszy. Cechą klusek śląskich jest charakterystyczne wgłębienie w każdej kulce. 
• Gęsina. Jest bardzo dobra i korzystnie oddziałuje na organizm człowieka. Gęsina szczególnie popularna w Wielkopolsce, powoli zdobywa uznanie w całym kraju. Pieczona gęś często podawana jest z czerwoną kapustą i kluskami. 
• Zupa dyniowa. Ta popularna potrawa w okresie zbiorów dyni, jest jedną ze sztandarowych zup okresu jesienno-zimowego. Jest bardzo syta, często doprawiana imbirem rozgrzeje każdego.

A może coś innego? 

Większość dań, o których wspominamy, należy do kanonu kuchni polskiej. Może, jednak warto spróbować też innych specjałów, które jesienią mogą być jednymi z kulinarnych wyborów?

Kasztan jadalny. Nie ma nic wspólnego z kasztanami znanymi w Polsce (a właściwie kasztanowcami). Ten sezonowy, jesienny owoc jest jadalny. Można spożywać go na surowo, prażony lub pieczony. Jego smak, jest zawsze wspaniały. Trzeba dodać, że 100 gramów kasztana jadalnego dostarcza nam tyle samo witaminy C, co cytryna. Kasztany jadalne można wykorzystać też jako nadzienie w naleśnikach, do przygotowania kasztanowych pasztetów.

Patison. To miniaturowa dynia, mająca kształt podobny do latającego spodka. Patison nadaje się do wielu dań. Młode patisony wspaniale pasują do warzywnych sałatek, można je smażyć jak frytki czy zapiekać ja cukinie. Uniwersalne, jesienne warzywo godne uwagi. 

Natura zadbała, aby przed zimowymi mrozami zaopatrzyć nas we wspaniałe owoce i warzywa, które pozwolą nam łatwiej przetrwać zimowe problemy. To jest najlepsza inspiracja!