Jabłka, gruszki, śliwki - jesienne pyszności

Jesień. Pora roku, która wnosi w życie elementy nostalgii. Po letnim wypoczynku, wakacyjnych szaleństwach przychodzi wyhamowanie, refleksja. Ludzie, zwierzęta i rośliny szykują się do zmiany pogody, do zwiększonej ilości deszczu, wichrów, mgieł, niższych temperatur. Wielu z nas dopada jesienna chandra. Lekarstwem na taki stan ducha mogą być owoce. Jesienią ich nie brakuje. Najpopularniejsze to jabłka, gruszki i śliwki.

Jabłka - owocowe złoto

Od wieków wiadomo, że jabłka są zdrowe. Zawierają wiele witamin, minerałów i wartości odżywczych, wiele korzystnego błonnika. Jabłka są istotnym źródłem boru. Pierwiastek ten ma korzystne działanie w przyswajaniu witamin i minerałów. 

Wczesne odmiany owocują już w połowie lipca, te najlepsze zbierane są w październiku i listopadzie. Jabłka spożywane na surowo, są najlepsze, ponieważ każda obróbka cieplna pozbawia te owoce sporej ilości witamin. Nie oznacza to jednak, że jabłka pieczone, gotowane są niejadalne. Wręcz przeciwnie. Jabłecznik z cynamonem, jabłka pieczone czy znany z wielu przedszkolnych jadłospisów nieśmiertelny ryż z jabłkami to dania, których spróbowaliśmy choć raz. Jabłka idealnie nadają się do wszelkiego rodzaju sałatek, sosów jako dodatek do mięs. Jabłka są idealne jako owocowa przekąska w postaci świeżej lub suszonej. Z uwagi na dużą zawartość soku raczej nie wykorzystuje się jabłek do produkcji dżemów czy powideł. Jednak sam sok, to bardzo dobry dodatek do koktajli i napojów chłodzących. Łączony z alkoholem, tworzy smakowite drinki o kuszących nazwach (Jabłkowa Rozkosz czy Szarlotka Drink). Jabłka poddaje się też fermentacji alkoholowej. Wytwarza się z nich cydr, a także wysokoprocentowy destylat, leżakowany w beczkach: calvados. Z kolei mus jabłkowy to wspaniały naturalny zagęszczacz do innych potraw. Wykorzystywany w przemyśle spożywczym. Przypomnijmy, że Polska jest czwartym producentem jabłek na świecie.

Gruszki - czy już zapomniane? 

Gruszki chyba znikają z polskich sadów. Coraz mniej ich w handlu, za gruszką czasami trzeba się nachodzić. Jednak warto mieć gruszki pod ręką, bo nie są to pospolite owoce. Witaminy A, PP, B1, B2, B6, C, potas, wapń, magnez, jod, organiczne kwasy to składniki idealne dla naszego organizmu. Nie są bardzo kaloryczne, a zawarty w nich błonnik sprzyja dietom odchudzającym. Gruszki wspomagają także nasz mózg. Ułatwiają koncentrację i wspomagają pamięć. Polecane są osobom uczącym się i przygotowującym się do trudnych egzaminów. 

Większość odmian gruszek to owoce dość słodkie i dlatego częściej spotkamy je w deserach niż w daniach wytrawnych. Ciasta z dodatkiem gruszki, sałatki owocowe, zimne sosy, dżemy, tarty, farsze gruszkowe. Wartości smakowe nie wykluczają oczywiście gruszek w daniach mniej słodkich. Sprawdzają się doskonale jako dodatek do pieczeni, drobiu, dojrzewających wędlin. Gruszki, podobnie jak śliwki dają się doskonale marynować w occie. Także są dobrą bazą dla produkcji spirytusu (bimbru) w wielu stronach Europy i świata. Z gruszek produkuje się także likiery (np. słynny włoski likier Pircher). 

Śliwki

Śliwki chyba najbardziej kojarzą się z jesienią. Wtedy zbiera się najwięcej tych owoców. Należy jednak uściślić, co właściwie mamy na myśli mówiąc śliwka. Podchodząc do sprawy w sposób “domowy”, idąc do typowego warzywniaka widzimy węgierki, renklody, mirabelki. Jednak trzeba wiedzieć, że odmian samej węgierki jest kilka, są też śliwki, które pierwotnie nie były uprawiane w naszym rejonie Europy (sprowadzone z Ameryki, Anglii, Francji), a zadomowiły się w naszych sadach na stałe. 

Botanicznie rzecz ujmując, śliwkami są także wiśnie, czereśnie, morele, brzoskwinie, czeremcha i laurowiśnia. W Polsce chyba jednak wciąż największą popularnością cieszy się węgierka lub jedna z jej odmian (dąbrowicka, wczesna, valor, valjevka, wagenheima).

Śliwki, podobnie jak jabłka dostarczają witaminy, minerały i błonnik. Regulują układ pokarmowy, mają właściwości przeciwzapalne, wspomagają budowę kości, regulują pracę serca i są dobrym składnikiem diet o profilu przeciwcukrzycowym. 

Śliwki w kuchni to wiele możliwości. Placek ze śliwkami, śliwki suszone w kompocie lub jako dodatek do pieczeni, dżemy, powidła, marmolady. Rogaliki z powidłami, knedle, schab ze śliwką, szaszłyki z boczkiem i śliwką suszoną, sosy… Można by jeszcze długo wymieniać. Śliwki znalazły swoje miejsce w polskiej kuchni w daniach głównych, deserach i jako dodatek smakowy. Nie można zapominać także o napojach alkoholowych. Ze śliwek wytwarza się nalewki smakowe oraz mocne destylaty (śliwowica, rakija, pejsachówka).

Opisane owoce są wpisane w polski smak i kulinarne gusta. Cieszmy się tymi owocami, bo mogą dać nam jeszcze sporo kulinarnej frajdy.