To chyba jeszcze niezbyt popularne w Polsce święto, obchodzone jest już od 2013 roku. Zapoczątkowano je w Nowej Zelandii. Obecnie popularne jest na całym świecie. Ma przypominać o roli owoców i warzyw w życiu i zdrowiu człowieka. Dzień Owoców i Warzyw przypada na trzeci piątek października. W tym roku jest to 18 października. 

Początki Dnia Owoców i Warzyw

Sam pomysł promowania owoców i warzyw w diecie nie jest oczywiście nowy. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zarekomendowała spożywanie 400 gramów owoców i warzyw dziennie. Najlepiej w 5 porcjach w ciągu dnia. Według ekspertów WHO, taka ilość zapobiega w dużym stopniu chorobom serca, udaru mózgu, niektórych nowotworom. Warzywa można spożywać surowe, suszone, w postaci przetworów (z puszki), soków i po rozmrożeniu. Specjaliści podkreślają, aby do dziennej porcji nie wliczać produktów owocowych i warzywnych o wysokim stopniu przetworzenia. Nie wskazane jest spożywanie ketchupu, krążków cebulowych w panierce, frytek, chipsów, jogurtów i deserów owocowych. Akcja promocyjna została nazwana „5 a Day” i była organizowana przez rządy USA i Wielkiej Brytanii. Po początkowym sukcesie, zainteresowanie akcją spadło, sieci handlowe, które uczestniczyły w tym programie, zaczęły się wycofywać. Projekt upadł.

Współczesność Dnia Owoców i Warzyw 

W 2013 roku Fundacja „5+ a Day” z Nowej Zelandii reaktywowała akcję promocji owoców i warzyw. Początkowo rozwijano akcję na terenie Nowej Zelandii, a następnie udało się fundacji nawiązać współpracę z organizacjami o podobnym profilu w 30 krajach. Obecnie celem projektu jest promowanie spożycia owoców i warzyw, zapobieganie chorobom niezakaźnym i ochrona zdrowia. 

Taki dzień jest wspaniałą okazją do świętowania i spróbowania nowych przepisów. Jak łatwo zauważyć zasady Dnia Owoców i Warzyw są raczej wegetariańskie, a przynajmniej unikające mięsa. Wśród dań, które w punktach promocyjnych mają największe powodzenie, znajdziemy:

• warzywne chipsy - takie warzywa jak marchew, buraki, pietruszka, dynia kroimy w plasterki i pieczemy je w piekarniku do chwili, aż staną się chrupiące, podajemy je z hummusem z marchewki lub buraków i odrobiną miodu;
• zupy krem (buraków, marchwi);
• sałatki owocowe - sezonowe owoce kroimy na części, dodajemy naturalnego jogurtu, słodzimy odrobiną miodu;
• leczo warzywne - baza tego dania to cukinia, bakłażan i pomidor, papryka i cebula, pokrojone warzywa dusimy na wolnym ogniu, aż powstanie gęsta masa, na koniec można dodać też przecieru pomidorowego;
• bakłażanowe roladki - grillowane plastry bakłażana zawijamy wokół kawałków koziego sera i ziół.

Te przykładowe propozycje są tylko zaproszeniem do samodzielnego eksperymentowania z warzywami i owocami, może znajdziecie idealne zestawienie?

Jak zachować wartości odżywcze owoców i warzyw?

Oczywiście, najlepszym rozwiązaniem spożywanie surowych owoców i warzyw. Niestety, nie zawsze jest to możliwe. Niektóre warzywa czy owoce trzeba poddać obróbce cieplnej, aby lepiej smakowały bądź żeby je można było w ogóle zjeść. Jakie metody przygotowania warzyw i owoców na ciepło są najlepsze?

Gotowanie na parze

Ta metoda obróbki warzyw i owoców jest w czołówce sposobów przygotowania. Para wodna nie wypłukuje witamin i soli mineralnych, jak to ma miejsce podczas gotowania w kąpieli wodnej. Większość składników odżywczych pozostaje w potrawie, dodatkowo gotowanie na parze jest szybsze od tradycyjnego gotowania. 

Stir-fry

Ta azjatycka metoda przygotowania warzyw i owoców, polega na krótkim smażeniu produktów w małej ilości bardzo dobrze rozgrzanego tłuszczu na patelni lub woku. Taki sposób pozwala na krótki kontakt żywności z tłuszczem i temperaturą, przez co warzywa stają się chrupkie i zachowują swoje wartości odżywcze. 

Duszenie

Pośrednia metoda między smażeniem a gotowaniem. Zabezpieczeniem przed utratą składników odżywczych w trakcie duszenia jest mała ilość płynu i stosunkowo krótki czas obróbki. Poza tym sos, w którym duszą się warzywa, ma temperaturę około 100°C, więc danie jest bardziej przyswajalne. 

Rodzice najlepszym przykładem

Zachęcajmy dzieci do jedzenia owoców i warzyw. To naprawdę doskonale wpływa na ich zdrowie, samopoczucie. Pozwalajmy im wybierać jakie warzywa i owoce im smakują. Nie narzucajmy naszych upodobań. Będąc rodzicami, sami jedzmy dużo warzyw i owoców, aby nasze pociechy znały model domowego jedzenia oparty na tych produktach. Chodźmy na zakupy całą rodziną, niech dzieci widzą, jak są eksponowane owoce i warzywa. Wybierajmy do koszyka też produkty wskazane przez dzieci.

Z warzywami i owocami trzeba się przyjaźnić całe życie. Wpływają wspaniale na nasze zdrowie i samopoczucie, a świat bez nich byłby mniej kolorowy i smakowity.