Przyprawowe vademecum: gorczyca, gałka muszkatołowa, czarnuszka

Tytułowe przyprawy są popularne nie tylko w naszym kraju. Właściwie są wykorzystywane w kuchniach całego świata. Powód tej popularności jest prosty. Pierwotnie rosły w miejscach naszego globu, gdzie przebiegały szlaki handlowe. Razem z kupcami trafiały w różne miejsca, często zajmując ważne miejsce wśród przypraw. 

Często były pożądane i miały konkretną wartość. Jak głosi plotka (czy na pewno plotka?) wyprawa Krzysztofa Kolumba do Indii miała wskazać źródło gałki muszkatołowej. Jak wiadomo, gałki nie przywiózł, odkrył za to Amerykę.

Pochodzenie gorczycy, gałki muszkatołowej i czarnuszki

Każda z opisywanych przypraw, pochodzi z innego regionu świata. Gorczyca pochodzi z basenu Morza Śródziemnego, gałka muszkatołowa z Indonezji a czarnuszka z Bliskiego Wschodu. Jak widać, rejony odległe, a jednak nic nie stanęło na przeszkodzie, aby rozpowszechniły się w innych częściach świata. I stało się tak, że gorczyca jest jedną z podstawowych przypraw kuchni indyjskiej, czarnuszka zdobywa szturmem potrawy kuchni europejskich, a gałka muszkatołowa praktycznie jest już wszędzie. 

Zastosowanie kulinarne i nie tylko

Przyjrzyjmy się poszczególnym bohaterom tego tekstu. Spójrzmy na ich zastosowanie w kuchni, właściwości zdrowotne i zastosowanie poza kuchenne.

Gorczyca

Kuchenne zastosowanie gorczycy jest szeroko znane. To dodatek do sosów, mięs, wędlin. Kiszone czy konserwowe ogórki, papryka, grzyby bez gorczycy nie smakują jak zawsze. No i przede wszystkim to składnik musztardy. W zależności od rodzaju ziaren, stopnia ich rozdrobnienia i dodatkowych składników możemy otrzymać musztardę o różnym stopniu ostrości. Trzeba pamiętać, że są trzy odmiany gorczycy: biała, czarna i sarepska. Dla uzyskania pożądanego efektu smakowego można je mieszać ze sobą w różnych proporcjach.

Zdrowotne właściwości gorczycy doceniają ludzie walczący z reumatyzmem. Ma właściwości przeciwbólowe. Inne właściwości lecznicze gorczycy to:

• wspomaganie pracy żołądka i jelit;
• obniżenie poziomu cholesterolu;
• korzystny wpływ na skórę i włosy;
• olejek gorczycowy jest pomocny w zapaleniu gardła i jamy ustnej.

Gałka muszkatołowa

Wiele osób bez problemu rozpozna smak i aromat gałki muszkatołowej. To popularna przyprawa spotykana w handlu w postaci sproszkowanej lub w postaci nasiona, które się ściera bezpośrednio przed podaniem dania. Ma intensywny i ostry zapach oraz korzenny smak. Stosuje się gałkę muszkatołową do wypieków, mięs, ziemniaków, wędlin, sosów, ryb i warzyw. Pomimo ostrego smaku dobrze wypada w deserach i słodyczach oraz w gorących, rozgrzewających napojach (grzany cydr, grzane wino). 

W medycynie naturalnej gałka muszkatołowa to także środek:

• regulujący pracę przewodu pokarmowego;
• przeciwzapalny;
• przeciwbólowy;
• przeciwgrzybiczny.

W medycynie wschodu gałka muszkatołowa jest traktowana jako afrodyzjak.  

Czarnuszka

Ta jednoroczna roślina staje się coraz popularniejsza w polskiej kuchni. Jest używana do doprawiania mięs, serów, pieczywa. Delikatne mięso z drobiu lub jagnięcina doprawione marynatą z czarnuszki zyskują bardzo na smaku i są idealne na grillowe party. Przyprawa ta czasami zastępuje pieprz, ponieważ nie drażni błon śluzowych żołądka. Ma właściwości konserwujące żywność. 

Dzięki swoim właściwościom leczniczym (szczególnie w postaci oleju lub nalewki), znana była już w starożytności. Nazywano ją złotem faraonów i przypisywano jej wręcz cudowne właściwości (czarnuszka uleczy wszystko, prócz śmierci - jak głosiło jedno z powiedzeń, dotyczących tej rośliny). Czarnuszka była i jest wykorzystywana w ziołolecznictwie:

• jako skuteczny środek przeciwbólowy i przeciwzapalny;
• zwalcza bakterie i grzyby;
• obniża poziom glukozy we krwi;
• wspomaga pracę narządów układu pokarmowego (wątroby, żołądka, jelit);
• wspomaga walkę z chorobami nowotworowymi;
• jest stosowana w walce z alergiami i astmą;
• stymuluje układ odpornościowy.

Nalewka z czarnuszki

Ten alkoholowy ekstrakt z nasion czarnuszki nie służy do poprawy nastroju czy biesiadowania. To trunek mający właściwości lecznicze. Może być stosowany w zwalczaniu przeziębień, infekcji, problemach z zatokami. Stosowany zewnętrznie łagodzi bóle reumatyczne, zwalcza problemy skórne (np. trądzik). Wspiera działanie antybiotyków w leczeniu zakażeń gronkowcem, zwalcza pasożyty (np. tasiemce).

Okazuje się, że gorczyca, gałka muszkatołowa i czarnuszka to nie tylko przyprawy. To także potężne w działaniu rośliny, które mają bardzo korzystny wpływ na zdrowie i samopoczucie człowieka. Korzystajmy zatem z tych dóbr natury jak najczęściej! Smacznego i na zdrowie!